Sinds 17 augustus is publiek weer beperkt welkom bij zittingen in de rechtszaal. Om bij een rechtszaak aanwezig te kunnen zijn, moet iedereen zich vooraf aanmelden. Ook van procespartijen is het belangrijk dat de rechtbank weet wie er aanwezig zijn. Op deze manier kan rekening worden gehouden met de door de coronamaatregelen beperkte capaciteit in de gerechtsgebouwen. Wie valt er onder procespartij, direct betrokkene en publiek? En wanneer zet de rechtbank een Skypeverbinding of livestream in?

Procespartij en direct betrokkenen

Procespartijen zijn die personen waarvan de aanwezigheid noodzakelijk is voor het verloop van de procedure. Formeel opgeroepen belanghebbenden, bijvoorbeeld ouders van een jeugdige, zijn ook procespartij.
Direct betrokkenen. Soms is het voor een zaak absoluut noodzakelijk dat naast partijen derden aanwezig zijn bij de zitting, bijvoorbeeld potentiële getuigen, informanten, steun voor slachtoffers en verdachten. Deze groep noemen we direct betrokkenen. De ondersteuning van slachtoffers kan zich melden bij het Slachtofferloket van het Openbaar Ministerie. Alle andere direct betrokkenen kunnen zich melden bij de rechter via de behandelend griffier of administratie.
 

Het is belangrijk dat de namen van alle procespartijen en direct betrokkenen vooraf bekend zijn bij de rechtbank.

Journalisten

Er mogen minimaal drie journalisten aanwezig zijn bij iedere zitting. Als het mogelijk is, kunnen er meer journalisten worden toegelaten.

Algemeen publiek

Algemeen publiek bestaat uit bezoekers die geïnteresseerd zijn in het bijwonen van een zaak. Ze kunnen ook een bepaald belang hebben bij het bijwonen van een bepaalde zaak, bijvoorbeeld vrienden en familieleden van een procespartij of medewerkers van OM/politie. Als hun aanwezigheid niet noodzakelijk is voor de zaak (zoals dat wel het geval is bij direct betrokkenen), vallen ook zij onder algemeen publiek en moeten ze zich rechtstreeks aanmelden als publiek, tenzij daar andere afspraken over gemaakt zijn.

Lees hier meer over publiek en hoe zij een zitting kunnen bijwonen.

Voorrang voor procespartijen en direct betrokkenen

Bij het verdelen van de beschikbare plekken krijgen procespartijen en direct betrokkenen voorrang, gevolgd door pers, en daarna algemeen publiek.

Wanneer zet de rechtbank een videozaal, Skypeverbinding of livestream in?

Regelmatig is er te weinig ruimte voor alle procespartijen en geïnteresseerden om een zitting bij te wonen. De rechtbank probeert door het inzetten van audiovisuele middelen zo goed mogelijk tegemoet te komen aan de openbaarheid van de Rechtspraak, bijvoorbeeld via een videozaal, Skype of via een livestream.

Inmiddels zijn er ervaringen opgedaan met hybride zittingen, waarbij een procespartij of rechter via Skype deelneemt aan een fysieke zittingen. De rechtbank gaat onderzoeken of deze vorm vaker kun ingezet kan worden.

Als er meer dan drie journalisten bij een zitting aanwezig willen zijn, en er is geen ruimte, kunnen de overige journalisten via Skype meekijken.

Met het laten meekijken van algemeen publiek via Skype is de rechtbank vooralsnog terughoudend vanwege privacyaspecten van betrokkenen. Wanneer de privacyaspecten minder zwaar wegen en er is interesse bij een groot publiek, zet de rechtbank een livestream in. Voorbeelden hiervan zijn de kort gedingen van de Cambuur-Graafschap/KNVB en Viruswaarheid/RIVM.